Zrozumienie świadomego snu: Kontrola nad marzeniami sennymi jako narzędzie walki z nocnymi koszmarami, depresją i lękiem

Świadomy sen to fascynujące zjawisko umożliwiające kontrolę nad naszymi marzeniami podczas snu. W tym stanie, śniący ma zdolność do swobodnego kształtowania środowiska sennego, przy jednoczesnym zachowaniu jasności myśli. Ale jak właściwie działa świadome śnienie? Jakie korzyści przynosi? Czy istnieją różne techniki świadomego snu? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w niniejszym artykule. Zapraszamy do zapoznania się z treścią!

Świadomy sen, nazywany również lucid dream (LD), jest stanem snu, który możemy kontrolować. Zazwyczaj występuje podczas fazy REM snu. Szacunki pokazują, że aż 55% osób doświadczyło przynajmniej jednego takiego snu w swoim życiu.

Podczas świadomego snu, osoba śpiąca może kształtować senną rzeczywistość – podejmować decyzje i kontrolować swoje ruchy. Stopień tych umiejętności jest jednak zależny od doświadczenia w praktyce świadomego śnienia.

Pierwsze wzmianki o świadomym śnie pochodzą od holenderskiego psychiatry i pisarza Frederika van Eedena, który opisał to zjawisko w 1913 roku w swoim artykule „A Study of Dreams”. W latach 70. XX wieku zjawisko to zostało potwierdzone naukowo. Dr Stephen LaBerge, psychofizjolog, stał się pionierem badań nad świadomym snem, opracowując jedną z najbardziej popularnych technik tego fenomenu.

Na podstawie metody indukcji, świadomy sen można podział na dwa główne rodzaje:

WILD (ang. Wake Inducted Lucid Dream), czyli sen indukowany przez stan czuwania. Przechodzenie do tego stanu odbywa się bez utraty świadomości lub z bardzo krótkim okresem jej braku.

DILD (ang. Dream Inducted Lucid Dream) to zestaw technik pomagających odzyskać świadomość podczas snu. Najpierw zapadamy w sen nieswiadomy, a następnie uświadamiamy sobie, że jest to tylko sen.

Świadome sny mogą różnić się między sobą stopniem kontroli, intensywnością doznań czy czasem trwania marzeń sennych.

Wyróżniamy wiele technik wywołania świadomego snu. Wszystkie wymagają jednak treningu i cierpliwości. Rzadko świadomy sen pojawia się spontanicznie, bez zastosowania specjalnych ćwiczeń.

Dwie z nich to techniki fizjologiczno-farmakologiczne: drzemka, wykorzystująca naturalną senność w określonym czasie, na przykład po południu, oraz technika szamańska, stosowana przez szamanów z Kostaryki i Meksyku, polegająca na spożyciu tuż przed snem palonego suszu lub naparów z roślin zwanych „afrykańskim korzeniem snów” czy „zielem snu”. Inną metodą jest technika WBTB (ang. Wake Back to Bed), polegająca na przerywaniu cyklu snu, kiedy osoba śpiąca budzi się po kilku godzinach, a następnie zasypia ponownie z intencją doświadczenia świadomego snu.