Zbliża się koniec Centralnego Biura Antykorupcyjnego: Czy to zapowiedź nowego etapu w walce przeciwko korupcji?

Obecnie trwają międzyresortowe uzgodnienia dotyczące projektu ustawy, który zaowocuje likwidacją Centralnego Biura Antykorupcyjnego (CBA). Informację tę przekazał rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych, Jacek Dobrzyński. Chociaż pierwotny plan zakładał zakończenie działalności CBA w styczniu 2025 roku, termin ten został przesunięty na kwiecień tego samego roku.

Projekt ustawy, który przewiduje usunięcie CBA z systemu służb specjalnych, pojawił się na stronach Rządowego Centrum Legislacji pod koniec maja. Twórcy projektu przewidywali, że miejsce CBA zajmie Centralne Biuro Zwalczania Korupcji (CBZK) – nowa jednostka operująca w strukturze policji. W lipcu dokonano jednak modyfikacji projektu, zmieniając jego nazwę i przesuwając datę likwidacji CBA na 1 kwietnia 2025 roku.

Jak informuje Jacek Dobrzyński, obecnie projekt ustawy jest omawiany w ramach uzgodnień międzyresortowych i czeka na opinię Kolegium ds. Służb Specjalnych. Po zakończeniu tych procedur, dokument zostanie przekazany do Stałego Komitetu Rady Ministrów a następnie do Rady Ministrów.

W trakcie procesu tworzenia i modyfikacji projektu uwzględniono wiele sugestii zgłoszonych podczas uzgodnień i konsultacji publicznych. Jednym z efektów tych działań było przesunięcie terminu wejścia w życie ustawy na kwiecień 2025 roku, co miało na celu dostosowanie harmonogramu prac do realiów funkcjonowania Rady Ministrów i parlamentu.

Nowa jednostka będzie odpowiedzialna za wykrywanie, zapobieganie i rozpoznawanie przestępstw przeciwko instytucjom państwowym, wymiarowi sprawiedliwości, finansowaniu partii politycznych, zasadom rywalizacji sportowej oraz obrotowi lekami – obecnie te zadania realizuje CBA.

W ocenie skutków regulacji podkreśla się, że instytucje przejmujące zadania CBA są neutralne politycznie i dysponują odpowiednimi środkami do efektywnego wykrywania i ścigania przypadków korupcji na najwyższych szczeblach władzy niezależnie od kierującej nią opcji politycznej.

Projekt reguluje również kwestie przeniesienia funkcjonariuszy, dóbr materialnych i dokumentacji do jednostek, które przejmą zadania CBA. Zgodnie z planowanymi zmianami, komendant główny policji do 8 stycznia 2025 roku wyznaczy pełnomocnika, który podejmie niezbędne czynności przygotowawcze i organizacyjne do rozpoczęcia działalności CBZK. Do końca marca 2025 roku pełnomocnik wskaże szefowi KGP policjantów, którzy będą kontynuować służbę w CBZK. Po powołaniu komendanta CBZK i przekazaniu mu nadzoru nad jednostką, pełnomocnik zakończy swoją działalność.